Powrót do

-> strona g³ówna

Królewska siedziba

dodany: 09.06.2003 | autor: Wojciech Miœko


Artyku³ przedrukowany z dodatku Turystyka Wielkopolskiej Gazety Wyborczej z dnia 3 sierpnia 2002. Przedruk za zgod¹ Autora i Redakcji.

Na wysokim i stromym wzgórzu, poœród nieprzebytych lasów stan¹³ w XI wieku drewniany domek myœliwski. Na ³owy na grubego zwierza przybywali w te okolice ksi¹¿êta i pierwsi królowie czescy.


W XIII wieku mia³ swoj¹ siedzibê w Køivoklacie król Przemys³ Otokar II, który dokona³ w tym czasie gruntownej przebudowy drewnianego domku na kamienn¹, gotyck¹ siedzibê królewsk¹. Zbudowano wtedy wysok¹, kamienn¹ wie¿ê, któr¹ podziwiaæ mo¿na do dzisiaj. W murach tego zamku spêdzi³ czêœæ swojego dzieciñstwa przysz³y s³ynny król i cesarz Karol IV. W rozbudowie zamku mia³ tak¿e swój udzia³ kolejny czeski król Wac³aw IV.


Dwóch Jagiellonów.

Dobrze znana w Polsce dynastia Jagiellonów da³a Czechom dwóch królów. W³adys³awa, który rz¹dzi³ od 1471 do 1516 i jego syna Ludwika, który w 1526 zgin¹³ w bitwie pod Mochaczem. W³aœnie z W³adys³awem Jagielloñczykiem wi¹¿¹ siê najwiêksze zmiany na zamku w Køivoklacie. Za jego czasów powsta³a Z³ota Baszta, kaplica zamkowa, Wielka Sala Królewska i browar, a ca³y zamek otoczono murami. Køivoklat sta³ siê œredniowieczna fortec¹. Wraz ze œmierci¹ Ludwika i nadejœciem Habsburgów skoñczy³y siê czasy œwietnoœci zamku. Habsburgowie zamienili zamek na wiêzienie.


Rowery i ptaki.

Wielki po¿ar w 1643 roku spowodowa³ du¿e zniszczenia, które w pe³ni naprawiono dopiero po wielu latach. Zamek co jakiœ czas zmienia³ w³aœcicieli. Najpierw by³ to ród Schwarzenbergów, potem Waldsteinów. Na koniec sta³ siê w³asnoœci¹ Fürstenbergów. Wtedy to, pod koniec XIX wieku, zamek i interesuj¹ce otoczenie stanowi³y cel romantycznych wypraw poetów i malarzy. Od 1929 roku zamek w Køivoklacie jest w³asnoœci¹ pañstwow¹. Zwiedzanie rozpoczynamy od du¿ego dziedziñca. W oczekiwaniu na swoj¹ kolej mo¿na podziwiaæ popisy du¿ych ptaków drapie¿nych. Warto przyjrzeæ siê temu bli¿ej, bo uk³adanie ptaków drapie¿nych jest rzadk¹ sztuk¹. Najciekawszy fragment popisu to lot sowy lub soko³a. Treser wysy³a ptaka na dach zamku, a potem przywo³uje go do siebie. Wielkie ptaszysko wraca do niego, przelatuj¹c tu¿ nad g³owami widzów. W trakcie pokazów zbierane s¹ datki na prowadzenie hodowli ptaków drapie¿nych. Z dziedziñca mo¿na wejœæ do sklepików z pami¹tkami lub winiarni. Bardzo interesuj¹ca jest wystawa rowerów urz¹dzona w jednym z budynków otaczaj¹cych dziedziniec. Zgromadzono tu mnóstwo oryginalnych rowerów, dwu i trzy ko³owych, jedno i dwuosobowych. S¹ tak¿e liczne rowery wyœcigowe i turystyczne, a tak¿e sporo elementów wyposa¿enie starych bicykli. Najciekawsze eksponaty to rowery dla dzieci oraz rowery do rozwo¿enia piwa, lodów lub pieczywa.


Gotyckie wnêtrza.

Na dolnym tarasie zobaczymy studniê zamkow¹ i dom hetmañski. Dziedziniec ograniczony jest imponuj¹cym pa³acem zamkowym z gotyckimi oknami i wykuszem ozdobionym reliefami przedstawiaj¹cymi W³adys³awa Jagielloñczyka i jego syna, Ludwika. Zobaczymy te¿ wielk¹ wie¿ê (dawn¹ wie¿ê g³odow¹) oraz wystawê prezentuj¹c¹ historiê zamku. Ciekawe s¹ tak¿e du¿e makiety przedstawiaj¹ce rozwój zamku w ci¹gu jego d³ugiej historii. Trasa zwiedzania prowadzi przez Wielk¹ lub inaczej Królewsk¹ Salê stanowi¹c¹ bardzo du¿e pomieszczenie z resztkami fresków. Salê zbudowano w XIII wieku i przebudowano w wieku XV. To ogromne pomieszczenie jest drugim pod wzglêdem wielkoœci po sali W³adys³awowskiej na praskich Hradczanach.

Najmniej przyjemnym miejscem w zamku jest wiêzienie, w którym zgromadzono katowskie narzêdzia pracy. Przyje¿d¿aj¹cym do Køivoklatu proponujê wczeœniejsze, choæby pobie¿ne, poznanie dziejów tej budowli, poniewa¿ surowe, gotyckie mury i skromne ozdoby nie przemawiaj¹ tak mocno do wyobraŸni widzów, jak barokowe zabytki Pragi. Jednak w takich warunkach mo¿na niekiedy bardziej zastanowiæ siê nad przesz³oœci¹ i poczuæ historiê.

A wyprawa do Køivoklatu to tak¿e doskona³a okazja do zrobienia krótkiej przerwy w poznawaniu Pragi i odpoczynku od wielkiego ruchu i gwaru przepiêknej czeskiej stolicy.

Najdziwniejszym wiêŸniem Køivoklatu by³ pochodz¹cy z Anglii, s³ynny alchemik Edward Kelly. Ten dziwny, pozbawiony uszu d¿entelmen, próbowa³ stworzyæ kamieñ filozoficzny dla równie dziwnego i niekiedy szalonego czeskiego cesarza Rudolfa II Habsburga. Ale to ju¿ zupe³nie inna, choæ równie ciekawa czeska historia.


Informacje praktyczne:
Dojazd: Z Pragi na zachód oko³o 40 km. Wyjazd z Pragi drog¹ na Pilzno (przez Beroun) lub na Karlove Vary (przez Rakovnik).
Zwiedzanie: W lipcu i sierpniu zamek jest dostêpny dla zwiedzaj¹cych codziennie miêdzy 9.00 i 17.00. Przerwa od 12.00 do 13.00. Od kwietnia do paŸdziernika oprócz poniedzia³ków czynne od 9.00 do 16.00. G³ówna trasa zwiedzania: bilety kosztuj¹ 70 koron dla doros³ych, 40 koron dla dzieci i 160 koron bilet rodzinny (2+2). Zwiedzanie trwa ponad godzinê. Uwaga fotoamatorzy! We wnêtrzach nie wolno robiæ zdjêæ!
IT Krivoklat: tel. +420-313-558-120
W Internecie: www.rakovnik-info.cz, www.krivoklat.cz - informacje o zamku Køivoklat, www.zamky-hrady.cz - bardzo dobrze opracowany serwis opisuj¹cy wszystkie znane czeskie zamki i grody.