Powrót do

Bedřich Smetana (cz)

dodany: 23.01.2006 | przygotowała: Kinga Jabczyk

Bedřich Smetana urodził się 2 marca 1824 roku w Litomyślu, małym czeskim miasteczku, położonym na wschód od Pragi. Ojciec Bedřicha, będący z zawodu piwowarem, cieszył się szybkim rozwojem muzycznych uzdolnień syna, który jako pięcioletnie dziecko grał już na skrzypcach i komponował. Po ukończeniu gimnazjum w Pilźnie – jako dziewiętnastoletni młodzieniec – studiował w Pradze (w latach 1840-1843). Udzielał tam lekcji gry na fortepianie i równocześnie poświęcał się studiom kompozycji pod kierunkiem znanego, niewidomego pedagoga praskiego, Józefa Proksza. W roku 1848 otrzymał pomoc finansową od Franza Liszta na założenie własnej szkoły – prywatnego Instytutu Muzycznego w Pradze.

W kraju kompozytor nie zdobył jednak pełnego uznania dla swego talentu, dlatego w 1856 roku Smetana wyjechał do Szwecji, gdzie jako dyrygent z zapałem propagował romantyczną muzykę symfoniczną. W maju 1861 roku powrócił na stałe do Pragi. W kraju krytycy zarzucali mu zdradę ojczyzny. Dopiero intensywna twórczość Smetany lat następnych przekonała ewentualnych oponentów, że można łączyć narodowy charakter muzyki z nowoczesnością środków wyrazu. W 1866 roku uzyskał stanowisko dyrygenta w Teatrze Tymczasowym w Pradze. W okresie kiedy Bedřich Smetana był zupełnie głuchy, powstają najwspanialsze jego dzieła: poematy symfoniczne z cyklu Moja ojczyzna (Má vlast, 1875-1880), a także kwartet smyczkowy Z mojego życia (z 1876 roku). Kompozytor stracił słuch w nocy z 20 na 21 października 1874 roku.

Bedřich Smetana jest twórcą Tria fortepianowego oraz wielu innych utworów na fortepian solo, w tym polek i tańców czeskich. Komponował również opery: Sprzedana narzeczona (Prodaná nevěsta z 1866 roku); Dalibor i Dwie wdowy (Dvě vdovy) – z 1874 roku; Libusza (Libuše z 1881 roku); Czarcia ściana (Čertova stěna).

Na dwa lata przed śmiercią pojawiły się pierwsze oznaki choroby umysłowej. Po paromiesięcznym pobycie w szpitalu dla umysłowo chorych, kompozytor zmarł. Jego grób znajduje się na cmentarzu wyszehradzkim w Pradze. Smetana jest uważany za pierwszego kompozytora, który tworzył muzykę o charakterze czeskim i jednocześnie wynosił ją ponad przeciętność.

Bibliografia:
pl.wikipedia.org/wiki/Bed%C5%99ich_Smetana
B. Muchenberg: Pogadanki o muzyce tom II Kraków: PWM