Powrót do

-> strona g³ówna

Vlado Maleski (mk)

dodany: 07.06.2004 | przygotowa³a: Monika Ledzion


Vlado Maleski (pseudonim partyzancki Tale) urodzi³ siê 5 wrzeœnia 1919 r. w Strudze ko³o Ohrydu. Po ukoñczeniu gimnazjum w Bitoli zapisa³ siê w 1939 r. na wydzia³ prawa Uniwersytetu w Belgradzie. Uczestniczy³ jako partyzant w wojnie narodowowyzwoleñczej. Po wyzwoleniu by³ dyrektorem Radia Skopje, redaktorem naczelnym pisma Nov den (1945-47), redaktorem pisma Sovremenost (1951), jednym z za³o¿ycieli i redaktorem naczelnym pisma Razgledi (1954-56). G³ównym celem grona pisarzy spod znaku tego ostatniego pisma by³o d¹¿enie do uwolnienia siê od antyestetyki socrealizmu i zdezaktualizowanie normatywnych schematów dziewiêtnastowiecznego realizmu. W latach 1958-62 Maleski pe³ni³ funkcjê ambasadora w Libanie, a w latach 1962-65 w Etiopii. Od 1970 r. by³ ambasadorem Jugos³awii w Polsce.

Debiutowa³ jako nowelista. Opublikowa³ wiele zbiorów nowel: G’urg’ina alova (1950), Branuvanja (1953), Izbor (1966), Vojnata luge vojnata (1967). Pisarz tworzy³ równie¿ powieœci: Ona szto besze nebo (1958) oraz Razboj (1969). W 1951 r. napisa³ scenariusz pierwszego pe³nometra¿owego filmu macedoñskiego pt. Frosina. By³ równie¿ autorem satyrycznej jednoaktówki Petoimeniot G’ore. Nowelistyka m³odego Maleskiego pe³na jest ornamentów topograficznych, anegdotycznych, publicystycznych, a nawet etnograficznych, tak¿e póŸniejsze Ona sto bese nebo wprowadza podobn¹ innowacjê - do³¹czone autentyczne urywki dziennika I Brygady Macedoñsko-Kosowskiej, prowadzonego przez jej dowódcê Petara Brajovicia. Nowele Maleskiego by³y t³umaczone na jêzyki francuski, w³oski, angielski, rosyjski, czeski, turecki, chiñski. Tematycznie proza pisarza jak wiêkszoœæ dzie³ powojennej macedoñskiej twórczoœci literackiej, skupia siê wokó³ problemów spo³ecznych i obyczajowych rodzinnych okolic pisarza. Przede wszystkim s¹ to problemy, które wnios³a wojna narodowowyzwoleñcza.


Bibliografia:
L. Miodyñski Powroty znaczeñ. Aktualizacje tradycji kulturowych w literaturze macedoñskiej po 1945 roku. Katowice 1999.
Vlado Maleski: Krosna. Warszawa 1974.