Powrót do

Jaroslav Heyrovský (cz)

dodany: 27.09.2005 | przygotowała: Katarzyna Masny

Jaroslav Heyrovský urodził się 20 grudnia 1890 roku w Pradze, jako piąte dziecko Leopolda Heyrovskiego, profesora prawa rzymskiego na uniwersytecie w Pradze, oraz jego żony Klary, z domu Hanl.

Naukę w szkole średniej zakończył w 1909 roku, po czym rozpoczął studia chemii, fizyki i matematyki na Uniwersytecie Praskim. Od 1910 do 1914 roku kontynuował studia na University College w Londynie, pod kierunkiem profesora Sir Williama Ramsay, W.C.Mc.C. Lewis i F.G. Donnan. Studia ukończył z tytułem magistra nauk ścisłych w roku 1913. Szczególnie był zainteresowany pracą z profesorem Donnan nad elektrochemią.

Podczas Pierwszej Wojny Światowej Heyrovský odbył służbę wojskową w szpitalu wojskowym jako farmaceuta i radiolog, co jednak umożliwiło mu kontynuację studiów oraz zdobycie tytułu doktora na uczelni w Pradze w 1918 roku oraz tytułu doktora nauk ścisłych w Londynie w 1921.

Heyrovský rozpoczął karierę uniwersytecką jako asystent profesora B. Braunera w Instytucie Chemii Analitycznej na Uniwersytecie Karola w Pradze. W 1926 roku został profesorem na wydziale chemii fizycznej tego uniwersytetu.

Odkrycie przez Heyrovskiego metody polarograficznej datuje się od 1922 roku. W jego przyszłej pracy naukowej uczony skoncentrował się na rozwijaniu tej nowej gałęzi elektrochemii. Utworzył czeską szkołę polarografii na uniwersytecie i sam stał na czele badań.

W 1950 profesor został wyznaczony na dyrektora nowo założonej katedry Instytutu Polarografii, który to został przyłączony do Czechosłowackiej Akademii Nauk w 1952 roku.

Wiele uniwersytetów uhonorowało profesora Heyrovskiego. Został wybrany członkiem kolegium uniwersyteckiego na University College w Londynie w 1927 roku oraz otrzymał honorowe doktoraty na wielu uczelniach: Uniwersytecie Technicznym w Dreźnie w 1957 roku; na Uniwersytecie Warszawskim w 1956 roku; na Uniwersytecie Aix-Marseille w 1959 roku; na Uniwersytecie Paryskim w roku 1960. Zostały mu przyznane honorowe członkostwa: Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk w Bostonie w 1933 roku; Węgierskiej Akademii Nauk w 1955 roku; Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w 1962 roku oraz Niemieckiej Akademii Nauk w Berlinie w roku 1955.

Został również mianowany wiceprzewodniczącym Międzynarodowego Związku Fizyki (1951 do 1957), przewodniczącym oraz pierwszym honorowym członkiem Towarzystwa Polarograficznego w Londynie, honorowym członkiem Towarzystwa Polarograficznego w Japonii, Towarzystwa Chemicznego w Czechosłowacji, Austrii, Polsce, Anglii oraz w Indiach.

W Czechosłowacji została mu przyznana w 1951 roku Nagroda Państwowa pierwszego stopnia, oraz w roku 1955 - Order Republiki Czechosłowackiej.

W 1959 roku otrzymał Nagrodę Nobla. Heyrovský wygłosił wykłady o polarografii W Stanach Zjednoczonych (1933), w ZSRR (1934), w Anglii (1946), Szwecji (1947), w Ludowej Republice Chin (1958), oraz w Egipcie (1960 i 1961).

W 1926 roku jego żoną została Marie Koranová, z którą miał dwoje dzieci, córkę Judytę oraz syna Michała.

Profesor Heyrovský zmarł 27 marca 1967 roku.

Bibliografia:
http://nobelprize.org/chemistry/laureates/1959/heyrovsky-bio.html