Powrót do

-> strona g³ówna

Chorwackie zwyczaje Bo¿onarodzeniowe

dodany: 28.12.2004 | autor: Karolina Loska


W Chorwacji przyj¹³ siê zwyczaj dawania prezentów. Przygotowania do wielkiego œwiêta zaczynaj¹ siê tradycyjnym zwyczajem dawania prezentów zwi¹zanym z dniem Œw. Miko³aja (6 grudnia) i dniem Œw. £ucji (13 grudnia), które istniej¹ od XI wieku. Niepos³uszne dzieci pod swoj¹ poduszk¹ znajdowa³y rózgê, jako przestrogê by siê poprawi³y. Obecnie jest to zadaniem Œwiêtego Miko³aja, który do butów grzecznych dzieci wk³ada s³odycze, a rózgi dzieli jego pomocnik Krampus (symbol z³ego ducha lub diab³a).

Jednym ze zwyczajów, które zachowa³y siê do dzisiaj jest zwyczaj siania bo¿onarodzeniowej pszenicy jako symbolu odnowienia ¿ycia i p³odnoœci. Zwyczaj ten wi¹¿e siê tylko z klimatem chorwackim. W Bo¿e Narodzenie pszenica ozdabia stó³ bo¿onarodzeniowy i stawiana jest pod choink¹, przy ¿³óbku lub w rogu pokoju. Po Bo¿ym Narodzeniu pszenicê daje siê ptakom, poniewa¿ niczego z tego œwiêtego okresu nie powinno siê wyrzucaæ.

W Chorwacji istnieje zwyczaj wnoszenia s³omy do domu. S³omê rozk³ada siê na pod³odze pod sto³em, a mniejsz¹ jej czêœæ k³adzie siê na stó³ i przykrywa obrusem. K³osy wi¹za³o siê w snopy lub plot³o siê z nich wieñce. Po kolacji wszyscy domownicy przenosili siê od sto³u do s³omy, gdzie siedzieli i rozmawiali do czasu pójœcia do koœcio³a.

Do 1850 roku w Chorwacji nie by³o zwyczaju ubierania choinki. Ciekawostk¹ jest, ¿e pierwsze bo¿onarodzeniowe drzewka by³y liœciaste. Dopiero wraz z rozwijaj¹cym siê zalesianiem, do u¿ytku wesz³y drzewka iglaste. Drzewo ozdabia³o siê kiedyœ jab³kami, pomarañczami, œliwkami i gruszkami, poz³acanymi orzechami w³oskimi i laskowymi oraz s³odyczami z cukru i papieru lub szklanymi figurkami, jeœli ktoœ je posiada³. Ponadto zak³adano ³añcuchy z kolorowego papieru, z³ote i srebrne oraz lampiony i œwiece, które zapala³o siê w najbardziej donios³ych momentach. Zwyczaj ubierania drzewka pojawi³ siê u Chorwatów póŸno.

Wigilijnym zwyczajem jest poszczenie oraz spêdzanie nocy na czuwaniu do pó³nocy, kiedy to idzie siê na mszê œwiêt¹. Na Bo¿e Narodzenie - 25 grudnia - przygotowuje siê uroczyst¹ kolacjê.


Bibliografia:
V. Barac-Konstreniæ, M. Kovaèiæek, S. Lovašiæ, D. Vignjeviæ: Uèimo Hrvatski 1