Powrót do

Krótka historia długiego mostu

dodany: 16.11.2005 | autor: Łukasz Wieczorek

Jesienną porą, 11 października 2005 roku został w Nowym Sadzie ponownie otwarty Most Slobode (Most wolności). Jest to najpotężniejszy most tego miasta prowadzący nad Dunajem. Jego długość to prawie 1,5 km, a w swoim najwyższym punkcie pnie się w górę na wysokość aż 60 m. Uroczystego otwarcia mostu dokonał prezydent Serbii, Boris Tadić, w obecności przedstawicieli Unii Europejskiej.

Historia mostu sięga 1976 roku, kiedy plany jego budowy weszły w życie. Dzięki temu został oddany do użytku w roku 1981, w dniu upamiętniającym opuszczenie miasta przez wojska faszystowskie w czasie drugiej wojny światowej. W chwili otwarcia, Most Slobode był symbolem wejścia Nowego Sadu w XXI wiek. Wygląd mostu zaprojektował architekt Nikola Hajdin, a konstruktorami-inżynierami byli: Gojko Nenadić, Blagoje Zarić oraz Predrag Zelalić. W czasie, kiedy powstawał Most Slobode był on największym mostem na Dunaju, a także najpotężniejszym w klasie mostów o strukturze tego typu. Posiadający sześć pasów ruchu dla pojazdów oraz dwa chodniki, łączył Nowy Sad ze znajdującym się po przeciwnej stronie Petrovaradinem. Most ten funkcjonował nieprzerwanie aż do 3 kwietnia 1999 roku, kiedy w zmasowanych atakach wojsk NATO na Jugosławię został o godzinie 19:55 zbombardowany, co doprowadziło do jego przerwania i zapadnięcia się w rwące wiry Dunaju. W wyniku przełamania się mostu zginęło siedmioro niewinnych ludzi. Velimir Teodorvić, rybak, który uratował dziewięć osób znajdujących się w tym czasie na moście, tak opisuje te chwile:
Po uderzeniu pierwszych bomb widziałem jak od sremskiej strony dwa samochody zsuwają się do Dunaju. Moja łódź była dość szybka, więc udało mi się dopłynąć do mostu. Najpierw wziąłem na pokład trzech starszych mężczyzn, później dwóch młodych i dwie kobiety. Ledwo co zdążyli wejść, jak zauważyłem, że w naszą stronę leci pocisk. Kiedy uderzył wszystko się zatrzęsło, a woda zaczęła wlewać się do łódki. Na szczęście udało nam się odpłynąć od mostu i dotrzeć do brzegu, a w międzyczasie na pokład wzięliśmy jeszcze dwie osoby.

Po zakończeniu bombardowań przez długi czas nie było funduszy na jego odbudowę, aż w końcu zdecydowano się na podjęcie tego wysiłku. Most został dokładnie zrekonstruowany na podstawie wcześniejszych projektów i po długim okresie odbudowy ponownie otwarty 11 października 2005 roku. Obecnie jego długość wynosi 1 312 m, a szerokość 27,6 m. Posiada, tak jak swój poprzednik, sześć pasów ruchu oraz dwa trakty piesze. Przy jego konstrukcji wykorzystano 32 000 m3 betonu oraz 9 700 ton stali i na chwilę obecną nadal pozostaje jednym z największych mostów w swojej klasie konstrukcyjnej. Koszt inwestycji, wstępnie szacowany na 60 milionów euro, zamknął się kwotą rzędu 40 milionów, dzięki temu, że przy odbudowie wykorzystano elementy pozostałe po wcześniej zbombardowanym obiekcie.

Dzięki rekonstrukcji mostu wolności Nowy Sad na nowo wkroczył w XXI wiek, a mieszkańcy miasta znów mogą podziwiać rozświetlone przęsła giganta. A wtedy zapytani, z dumą odpowiadają, że to „ich” most i wypowiadają się o nim jak o własnym dziecku.