Powrót do

-> strona g³ówna

Theodosii Spassov (bg)

dodany: 23.01.2006 | przygotowa³: Tymoteusz Cudny


Theodosii Spassov to chyba najbardziej uznany na œwiecie bu³garski jazzman. Urodzi³ siê 4 marca 1961 roku. Uczêszcza³ do szko³y muzycznej w miejscowoœci Kotel, a potem do Akademii Muzyki i Tañca w P³owdiwie. Bardzo wczeœnie zacz¹³ uczyæ siê graæ na kavale. Jest to tradycyjny, bu³garski drewniany flet u¿ywany g³ównie przez pasterzy, którzy chcieli sobie umiliæ czas spêdzony przy owcach. Instrument jest oœmiootworowy, a technika wydobywania dŸwiêku przypomina trochê grê na flecie poprzecznym. Jest to doœæ trudne, ale brzmienie kavala w pe³ni wynagradza w³o¿ony wysi³ek.

Spassov ³¹czy w swoich utworach bu³garskie pieœni ludowe ze wspó³czesnymi gatunkami muzycznymi. G³ównie z jazzem, ale us³yszeæ te¿ mo¿na pop, muzykê klasyczn¹ i klezmersk¹. Swoj¹ karierê muzyczn¹ zaczyna³ na pocz¹tku lat 80-tych, graj¹c w legendarnym ju¿ w Bu³garii zespole Jazz Linia z P³owdiwu. Kiedy koncertowali w 1984 w Grecji, ktoœ z fanów powiedzia³ mu, ¿e gra jak Ian Anderson z Jethro Tull. Sam Spassov nie wiedzia³ wtedy jeszcze co to jest Jethro Tull, bo kasety Andersona us³ysza³ dopiero kilka lat póŸniej. W Bu³garii zarzucano mu zaœ, ¿e sprofanowa³ tradycjê kavala oraz muzykê na nim gran¹. Faktycznie, Spassov zupe³nie zmieni³ podejœcie do tego instrumentu. Zamiast trzymaæ siê okreœlonych regu³, zacz¹³ eksperymentowaæ z brzmieniem fletu sprawiaj¹c, ¿e sta³o siê ono bardziej elastyczne i z ³atwoœci¹ dopasowuj¹ce siê do towarzysz¹cych mu instrumentów.

Dla szerszej publicznoœci Spassova odkry³ w 1990 Milcho Leviev, znany bu³garski klawiszowiec jazzowy. W tym roku Leviev przyjecha³ ze Stanów Zjednoczonych i ka¿dy szanuj¹cy siê jazzman w P³owdiwie (w tym i Theodosii) chcia³ z nim zagraæ. Wielu saksofonistów i trêbaczy najchêtniej zgoni³oby Spassova ze sceny wraz z tym jego pasterskim flecikiem, ale Leviev da³ mu szansê, której m³ody Jazzman nie zmarnowa³. Klawiszowiec zaprosi³ Spassova do wspó³pracy, która zaowocowa³a koncertem w Sofii nadawanym przez radio i telewizjê. Po tym koncercie pytano Levieva (uznawanego w Bu³garii za autorytet jazzowy), czy Spassov gra muzykê ludow¹, czy jazz. Odpowiedzia³, ¿e ani jedno, ani drugie, tylko po prostu dobr¹ muzykê. W ten sposób zniknê³a ca³a burza o bezczeszczenie tradycyjnej techniki gry na kavale.

Potem kariera Spassova toczy³a siê coraz lepiej. W latach 90-tych koncertuje w ca³ej Europie, w Azji, na Bliskim Wschodzie, w Australii, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. W roku 1994 dosta³ nagrodê Grammy za projekt Mistyczne g³osy Bu³garii, który stworzy³ wraz z sofijskim ¯eñskim Chórem Radiowym. W tym czasie skomponowa³ te¿ muzykê do bu³garskich filmów Granica oraz P³oñ ogniu, p³oñ. Wspó³pracowa³ te¿ jako muzyk przy tworzeniu muzyki filmowej przez Carlo Siliotto i Ennio Morricone. W 1995 roku magazyn Newsweek nazwa³ Spassova jednym z najbardziej utalentowanych muzyków Europy Wschodniej oraz, ¿e w³aœciwie stworzy³ nowy styl muzyczny.

W Bu³garii jest muzycznym bohaterem. W 1997 otrzyma³ nagrodê Artysty Roku podczas rozdania Narodowych Nagród Muzycznych. By³ te¿ cz³onkiem zespo³u Riverdance, który gra³ muzykê irlandzk¹ (sic!), i z którym odby³ tournee po ca³ych Stanach Zjednoczonych. W ostatnim czasie wspó³pracowa³ te¿ z bu³garsk¹ grup¹ Lot Lorien, graj¹ca muzykê dawnej Bu³garii. Zaowocowa³o to tras¹ koncertow¹, a tak¿e p³yt¹.

Obecnie gra jako solista w bu³garskim radiu. Ca³y czas pracuje te¿ z Theodosii Spassov Trio, gdzie razem z Rumenem Toskovem (fortepian) i Hristo Jotzovem (perkusja) tworzy muzykê, któr¹ najtrafniej mo¿na okreœliæ mianem etno-jazzu. W grudniu 2005 roku odbywaj¹ oni trasê koncertow¹ po Polsce.


www.theodosiispassov.com - oficjalna strona
www.creative-music-of-east-europe.com/bu05en.htm