Powrót do

Fermáta (sk)

dodany: 31.03.2003 | przygotował: Maciej Michta

Słowacka grupa Fermáta założona została przez ex-gitarzystę Collegium Musicum Frantiska Griglaka w 1972 roku. Styl zespołu to rock progresywny w szerokim tego słowa znaczeniu. W odróżnieniu od wcześniejszej kapeli Griglaka, Fermáta prezentuje muzykę zbliżoną bardziej do jazz-rocka, czy stylu fusion. Zespół grał początkowo w składzie: Frantisek Griglak - gitara, Tomas Berka - instrumenty klawiszowe, Anton Jaro - bas, instrumenty perkusyjne i Peter Szapu - perkusja. Pierwszy album - Fermáta, wydany został dopiero w 1975 roku. Zawierał 5 kompozycji w stylu jazz-rocka, z mocnymi rifami gitarowymi i dynamicznymi solówkami na klawiszach. Podobny charakter miał drugi album - Piesen z Hôl' z 1976, na którym Petera Szapu zastąpił Cyril Zelenak. Twórczość Fermáty z tego okresu uznana została za najbardziej innowacyjną w dziedzinie czechosłowackiego rocka, a sami muzycy nazwani zostali pionierami jazz-rocka. Pojawiły się wówczas porównania do takich grup jak Brand X (pierwsza formacja Phila Collinsa), Mahavishnu Orchestra czy nawet polskiego SBB. W 1977 zespół wydał swój trzeci album, zatytułowany Huascaran. Muzyka na nim zawarta jest ilustracją do wydarzeń, mających wówczas miejsce w peruwiańskich górach Huascaran, w których uczestniczyła czechosłowacka ekspedycja na jeden ze szczytów wspomnianego masywu. Tragiczny koniec pierwszej ekspedycji, dwa 40-tysięczne miasta zasypane przez lawinę oraz dokończenie przez drugą ekspedycje, postawionego wcześniej celu to główne motywy tej płyty, zawierającej w sobie zarówno elementy tragiczne jak i opowiadającej o zwycięstwie ludzkiego ducha i współpracy w kryzysowych chwilach. Dojrzałość trzeciego albumu Fermáty widoczna jest nie tylko poprzez treść, lecz przede wszystkim, poprzez forme, tym bardziej, iż brak tam jakichkolwiek tekstów - mamy do czynienia jedynie z muzyką. Wszystkie kompozycje połączone są w jedną całość i stanowią mini koncert. Płyta Huascaran uważana jest przez wielu za najbardziej dojrzałą w dorobku grupy i trudno się z tą opinią nie zgodzić. Po trzech latach przerwy, ukazuje się kolejny, czwarty album w dyskografii zespołu - Dunajska Legenda (1980). W szeregach Fermáty pojawiają się słynny basista Fedor Freso oraz perkusista Karol Olah. W tym skladzie powstaje też dwie następne płyty: Biela Planeta (1980) oraz Generation (1981).

W okresie tym zespół, z jazz-rocka podąża bardziej w kierunku muzyki fusion i tego stylu trzyma się już raczej do końca. Ciekawostką jest album Biela Planeta, na którym utwory zostały nazwane na cześć największych odkrywców w historii (Kolumbus, Da Gama, Cook, Magellan). Dalsze pozycje w dyskografii Fermáty nie odbiegają zbytnio od obranego przez zespół kierunku, tak jak to było na poprzednich płytach, główną rolę odgrywa gitara, która mniej jeździ po akordach, a wygrywa więcej melodii. Instrumenty klawiszowe już nie są tak wyraźnie słyszane jak wcześniej, jednakże dalej wraz z gitarą tworzą uzupełniający się duet. Po okresie największych sukcesów - lata siedemdziesiąte i początek osiemdziesiątych, zespół wydaję się lekko zmęczony. Kolejne albumy, choć solidne i przyjemne w odbiorze, nie zachwycają już tak bardzo jak pierwsze płyty. Lata 90-te przynoszą rozpad formacji na jakiś czas, jednak w 1999 ukazuje się kolejna ,dziesiąta w dyskografii płyta X. Styl ostatnich kompozycji zbliżony jest bardzo do grupy Steve Morse Band, dużo w nich ładnych gitarowych melodii, jednak Fermáta z tego okresu to już zupełnie inny zespół. Nie ulega jednak wątpliwości fakt, iż cieszy powrót legendy, która nie powiedziała chyba jeszcze ostatniego słowa i miejmy nadzieje, miło nas jeszcze zaskoczy.

Dyskografia:
1 - Fermáta - 1975
2 - Piesen Z Hôl' (Song from the Ridges) - 1976
3 - Huascaran - 1977
4 - Dunajská Legenda - 1980
5 - Biela Planéta - 1980
6 - Generation - 1981
7 - Ad Libitum - 1984
8 - Simile..... - 1991
9 - Real Time - 1994
10 - Fermáta / Piesen z hôl' - 1997
11 - Fermáta X - 1999

Wszystkich chcących się zapoznać z twórczościa Fermáty, proszę o maila na guitarmania@wp.pl .