Powrót do

Odmawia się prawa łaski

(Udelení milosti se zamítá, cz, 2001, 120 min.)

Reżyseria: Jiří Svoboda
Scenariusz: Jiří Svoboda
Zdjęcia: Ivo Popek
Muzyka: Daniel Landa
Obsada: Jan Dolanský, Matej Hádek, Petr Motloch, Karel Zima, Yvetta Kornová, Luboś Veselý, Lenka Vlasáková, Jaromír Nosek, Jan Vondráček, Jana Hálová, Pavlína Kafková, Tomaš Valík

Ten godny uwagi obraz Jiřígo Svobody śledzi przebieg i eskalację konfliktu między młodym człowiekiem, pochodzącym w pewnym sensie z aspołecznej rodziny (której sytuację w latach 50. dodatkowo skomplikowała ucieczka ojca za granicę) i oficerem milicji VB - Charvátem. Narracja nawarstwia się w retrospekcyjnie ujętych wydarzeniach. Stopniowo dowiadujemy się o następstwie błahych przyczyn i ich skutków, które w finale doprowadzają bohatera do użycia broni. Na początku były to zwykłe chłopięce kawały i wybryki, które miejscowy policjant odbierał coraz bardziej osobiście, a na końcu nagonka na skalę całego państwa...
Społeczno-psychologiczny film kryminalny, rozgrywający się na przestrzeni czasowej od lat 50. do początku 70., jest wypowiedzią o niejednoznaczności czarno-białego widzenia dobra i zła. Podstawowe fakty fabuły zaczerpnięte zostały z prawdziwego zdarzenia, konkretnie z akt sądowych Jana Steinera. Jego ojciec, emigrant, zastrzelił podczas ucieczki z kraju strażnika. Temat jest jednym z wielu, które na realizację musiały czekać dziesiątki lat. Pierwsze próby napisania scenariusza podjął Jiří Svoboda pod koniec lat 70. Historia syna emigranta, który przeżył większość życia w poprawczakach i więzieniach, nieustannie opierając się jakimkolwiek autorytetom, w tamtych czasach nie mogła jednak doczekać się realizacji... O wiele bardziej sprzyjający klimat do przeniesienia tematu na ekran odczuł reżyser na początku lat 90. Jego opowieść o małym chłopcu jest bowiem wypowiedzią o tym, jak los może prowadzić do walki na śmierć i życie między dwoma mężczyznami, którzy wcześniej nie mieli nic przeciwko sobie. Atmosfera filmu wzbogacona jest muzyką Daniela Landy.